หน้าที่ของบริษัทในการจัดทำสมุดทะเบียนผู้ถือหุ้น
สมุดทะเบียนผู้ถือหุ้น ก็คือสมุดที่จดบันทึกเกี่ยวกับหุ้นและผู้ถือหุ้นของบริษัท เพื่อให้รู้ว่าใครเป็นผู้ถือหุ้นของบริษัทบ้าง คนละเท่าใด ตั้งแต่เมื่อใด ตลอดจนรายละเอียดเกี่ยวกับการโอนหุ้นและการเปลี่ยนแปลงรายการต่างๆ ที่บันทึกไว้ ซึ่งเป็นหน้าที่ของกรรมการที่ต้องจัดให้มีสมุดทะเบียนผู้ถือหุ้นนับแต่วันที่จดทะเบียนบริษัทนั้น และให้เก็บรักษาไว้ ณ สำนักงานของบริษัท เพื่อให้ผู้ถือหุ้นสามารถตรวจสอบดูได้ สมุดทะเบียนผู้ถือหุ้นต้องมีรายการตามที่ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1138 กำหนด คือ
(1) ชื่อ ที่อยู่ และอาชีพ ของผู้ถือหุ้นแต่ละคนและต้องระบุไว้ด้วยว่าผู้ถือหุ้นคนหนึ่งๆ ถือหุ้นกี่หุ้น หมายเลขหุ้นเลขที่เท่าใดถึงเลขที่เท่าใด แต่ละหุ้นได้ใช้เงินค่าหุ้นแล้วเท่าใด หรือถ้าเป็นหุ้นชนิดออกให้เพื่อทดแทนแรงงานหรือแลกเปลี่ยนกับทรัพย์สินของผู้ถือหุ้นก็ต้องระบุว่าได้ใช้เงินแล้วเท่าใด
(2) วัน เดือน ปี ที่ได้ลงทะเบียนว่าผู้นั้นเป็นผู้ถือหุ้น
(3) วัน เดือน ปี ซึ่งบุคคลใดขาดจากการเป็นผู้ถือหุ้น
(4) เลขหมายใบหุ้นและวันที่ลงในใบหุ้นชนิดออกให้แก่ผู้ถือและเลขหมายของหุ้นซึ่งลงไว้ใน ใบหุ้นนั้นๆ
(5) วันที่ได้ขีดฆ่าใบหุ้นชนิดระบุชื่อ หรือชนิดออกให้แก่ผู้ถือ
สมุดทะเบียนผู้ถือหุ้นนี้ กฎหมายให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าข้อความที่จดลงไว้ในทะเบียนผู้ถือหุ้นเป็นพยานหลักฐานอันถูกต้อง ซึ่งนอกจากผู้ถือหุ้นของบริษัทจะได้ใช้ประโยชน์เพื่อใช้เป็นพยานหลักฐานแล้ว บุคคลภายนอกก็อาจจะถือเอารายการต่างๆ ที่ได้บันทึกไว้ในสมุดทะเบียนผู้ถือหุ้น เพื่อใช้เป็นพยาน หลักฐานได้ด้วยเช่นกัน หากบริษัทจดบันทึกรายการดังกล่าวผิดพลาดไปจากความเป็นจริง บริษัทอาจต้องรับผิดชอบจากการบันทึกที่ผิดพลาดนั้นด้วย
ดังนั้น การจดบันทึก แก้ไขเปลี่ยนแปลง หรือการกระทำใดๆ ในสมุดทะเบียนผู้ถือหุ้นของบริษัท ถือเป็นกิจการภายในของบริษัท ซึ่งสามารถกระทำได้โดยไม่ต้องจดทะเบียนต่อสำนักงานทะเบียนหุ้นส่วนบริษัทแต่อย่างใด อย่างไรก็ตามกฎหมายกำหนดให้เป็นหน้าที่ของกรรมการบริษัทที่จะต้องส่งสำเนาบัญชีรายชื่อผู้ถือหุ้น (แบบ บอจ. 5) ไปยังนายทะเบียนอย่างน้อยปีละครั้งภายใน 14 วันนับแต่ วันที่มีการประชุมสามัญ ซึ่งสำเนาบัญชีรายชื่อผู้ถือหุ้นดังกล่าว กฎหมายสันนิษฐานว่าเป็นพยานหลักฐาน อันถูกต้องแล้ว ดังนั้น นายทะเบียนจึงไม่มีอำนาจในการแก้ไขหรือเปลี่ยนแปลงรายการใดๆ ในสำเนาบัญชีรายชื่อผู้ถือหุ้นได้
อนึ่งหากบริษัทจำกัดใดละเลย ไม่จัดให้มีสมุดทะเบียนผู้ถือหุ้น หรือไม่รักษาสมุดทะเบียนผู้ถือหุ้นหรือไม่เปิดสมุดทะเบียนให้ผู้ถือหุ้นดู ย่อมมีความผิดตามพระราชบัญญัติกำหนดความผิดเกี่ยวกับห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ห้างหุ้นส่วนจำกัด บริษัทจำกัด สมาคมและมูลนิธิ พ.ศ. 2499 มาตรา 10, 11 ต้องระวางโทษปรับไม่เกินสองหมื่นบาท และกรรมการบริษัทมีความผิดตามมาตรา 25 ต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าหมื่นบาทด้วย นอกจากนี้หากกรรมการบริษัทไม่ส่งสำเนาบัญชีรายชื่อผู้ถือหุ้นในวันประชุมสามัญประจำปีไปยังนายทะเบียน ย่อมมีความผิดตามมาตรา 26 ต้องระวางโทษปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาทด้วยเช่นกัน
สำนักทะเบียนธุรกิจ
ศูนย์ให้คำปรึกษาด้านทะเบียนธุรกิจ
DBD E-Newsletter
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น